NAHIBAW-AN ug gihatagag dakong pagtagad ang bulawan (gold) sukad pa sa karaang panahon. Kini ang unang metal nga gigamit sa tawo ug dakog bili alang sa pagdayan-dayan ug mga ritwal. Kadaghan kini lakbiti sa Karaang Testamento. Mahinungdanon na kini panahon pa ni King Midas ngadto na sa pagkaestablisar sa giingong sensilyong bulawan sa Lydia sa mga tuig 643 ug 630 BCE.
Makaplagan kini nga natural apan usahay makaplagan usab nga kahilambigit sa pilak. Mahimo usab gani kining makaplagan sa dagat. Segun sa panukiduki sa mga sayantist, adunay 1 ka miligramo sa natunawng bulawan sa matag tonelada sa tubig-dagat. Apan ang pagkuha niini dakog gasto kaysa bili sa bulawan nga makuha.
Dalag, sinawon ug humokon kini nga metal nga labing daling mapilpil sa gusto natong porma kaysa ubang mga metal nga atong gigamit sa kasamtangan. Gani, ang usa ka onsa niini mahimong mapilpil ngadto sa 300 square feet.
Ang puro nga bulawan humok ug kasagaran isambog sa ubang mga metal sama sa silver, copper, platinum ug palladium aron mousbaw ang iyang kalig-on. Ilabina kon himoong alahas diin ang gidaghanon sa bulawan sa usa ka alahas gisukod sa carat. Pananglitan, ang 24 carat nagpasabot og puro nga bulawan. Gigamit usab kini sa mga dentista sa korona sa ngipon.
Ang bulawan usa ka maayong konduktor sa init ug elektrisidad ug dili matay-an kon maekspos sa hangin, mao nga magamit isip elektrikal konektor ug sa printed circuit boards. Maayo usab kining replektor sa infrared radiation ug mahimong gamiton nga panagang sa mga sakwangan ug dagkong bilding gikan sa kainit sa Adlaw. Ug tungod kay maayong replektor sa infrared ug visible light, gigamit kining protective coating sa daghang artipisyal nga mga satelayt ug sa helmet sa mga astronot aron malikayan ang pagkabuta gumikan sa kahayag sa Adlaw.
Sa nanglabayng katuigan, gihimo kining sukdanan sa bili sa salapi nga gigamit sa International Monetary Fund (IM) ug sa Bank for International Settlements (BIS). Apan bisan og ang kadaghanan sa mga nasod wala na mogamit niini isip monetary standard, popular gihapon kini nga investment option alang niadtong nabalaka sa ilang mga kabtangan nga nabug-os lang sa salaping papel. Ang Bangko Sentral maoy tighipos sa reserbang mga bulawan isip store of value diin ang kinadak-ang depositohanan sa bulawan sa pormang bar, ingots o plates mao ang U.S. Federal Reserve Bank, sa New York.
Ang bulawan kalambigit usab sa kadaotan. Dili ba ang bulawang baka mao may giilang simbolo sa pagpanamastamas ug pagrebelde ngadto sa Ginoo. Hinuon sa patuo-tuo sa pagkakaron, ang bulawan giingon nga maayong panagang sa mga demonyo ug uban pang mga disipulo sa kangitngit.
Ang bulawan nahilambigit usab sa mga anibersaryo, ilabi na sa 50 ka tuig sama sa anibersaryo sa kasal, golden jubilee ug uban pa. Ug duna say mga tawo sama kang John Chrysostom nga gitawag nga adunay baba nga bulawan tungod sa kamaayo niining molibkas sa mga pulong sa iyang mga pagpamulong.
Ang tawo nagkinahanglan og espesyal nga award aron maagni sa pagbansay sa tibuok niyang kinabuhi alang sa usa ka higayon sa pagpamatuod sa iyang pagkabanggiitan. Ug ang iyang dakong kalamposan kasagaran gantihan gayod og bulawan, sa porma nga medalya ug dekorasyon dili lang sa SEA Games apan hasta usab sa Asian Games, Olympiyada ug Nobel Prize.
Sukad pa sa kanhiay gigamit kining simbolo sa kahinlo, kahalangdon ug uban pang pang pagdumala nga kalambigit niini ug hangtod na karon. Dili ba ang mga hari sa kanhiay inawgurahan man ubos sa senyas sa sagradong lana ug bulawang korona, diin ang ulahi nagsimbolo sa walay pagkapalong nga kahayag gikang sa langit ug mao nga ang Kristiyanong hari giingon nga adunay divinely inspired nga awtoridad?
Ug sa pagkakaron, tingali mangutana ka kon nganong ang mga kaslon mosul-ob man gayod og singsing nga ginama sa bulawan. Kini tungod kay ang bulawan dili maapektohan sa pagpangligdas sa panahon, mao nga gikonsiderar nga angayang materyal alang sa adlaw-adlawng pagkutkot ug metapora sa usa ka relasyon.
7 years ago
0 comments
Post a Comment