RAUL CARERAS (Sugarcane): Civil engineer nga nahimong sugarcane farmer

RAUL CARERAS
Sugarcane
Camarines Sur

Dili ang pagka mag-uuma maoy unang karerang gipili ni Raul Careras. Usa siya ka civil engineer ug gipahimuslan niya ang iyang bokasyon pinaagi sa pagpanawat og job contracts nga iyang masugatan.

Apan dihang ang iyang asawa mihangyo kaniya sa pag-resign aron pagtabang niini sa pagdumala sa agriculture business sa pamilya, si Careras midesidir sa pagsulay sa panguma.

Nadiskobrehan niya nga gaan ang iyang mga kamot sa pagpatubo og mga tanom. Gani, ang pagpanguma nahimo niyang full-time nga propesyon ug ang engineering jobs nahimo na lang niyang sideline.

Sa sinugdan, mitabang lang siya pagdumala sa umahan sa pamilya sa iyang asawa. Unya misugod siyag iyang kaugalingong pananom. Sa sinugdanan niadtong 1985, aduna lang siyay upat ka ektaryang gitamnan og mais. Nakamatikod sa maayong potensiyal sa mga tanom, diin gigamit isip pagkaon ug lawog sa hayopan, misugod siya pagpangabang og luna duol sa iyang gitikad.

Human sa halos 23 ka tuig sa pagpanguma, si Careras nagdumala na karon og kinatibuk-ang 200 ektaryas nga umahan. Nananom siyag mais para himoong feeds, diin ibaligya niya sa laing mga negosyante, mga tag-iya og poultry farm, ug mga nagbaboyan. Sa 1990, mientra sab siya sa piggery ug poultry operations. Human sa duha ka tuig, misulay siya pagpananom og tubo.

Karon ang katubhan ming-okupar na og 140 sa 200 ka ektaryang gipanag-iya ug giabangang yuta sa upat ka lungsod sa Camarines Sur. Ang nahibilin gitamnan niyag mais ug mga bungahoy, nga giatiman sa labing menos 100 ka trabahador. Ang gidaghanon sa iyang mga tawo mosaka ngadto sa 250 panahon sa ting-ani.

Apan kining tanan hapit mawala kaniya dihang ang iyang pananom naigo sa bagyong Rosing. Apan inay nga motagam, gipamunit ni Careras ang mga tipaka ug misugod pag-usab.

Aron paglikay sa dakong risgo sa bagyo nga kanunay moigo sa Camarines Sur, si Careras mihukom sa pagtamod og planting calendar ug pagdugang sa iyang kahibalo pinaagi sa pagpangonsulta sa mga eksperto sa Departamento sa Agrikultura.

Mangutana siya sa mga representatib sa DA kalabot sa bag-ong mga teknolohiya ug mga programa ug magtambongan usab siyag mga technology demonstration. Ang DA mitabang sab niya sa pagkuhag maayong mga binhi ingon man mga abono nga gikinahanglan kaayo niya.

Tigtambongan usab siyag mga training nga ginapahigayon sa Sugar Regulatory Administration. Ug ang usa ka estudyante nga nahimong master sa iyang pagka siya karon kanunay nang imbitahon isip resource speaker sa mga seminar ug training nga ipahigayon sa SRA.

Pinaagi sa hustong mga teknik sa pagpananom nga iyang gisunod, si Raul nakakuhag 172 toneladas nga tubo, iyang kinatas-ang naani. Gimintinar niya ang 60:40 share para sa iyang katubhan. Sa mais, nakaamgo siya sa pag-inobeyt aron makaani og 10 ka toneladang mais.

Apan miingon siya nga ang iyang kinadak-ang kalamposan mao nga nakapatungha siya ug nakapatapos sa iyang mga anak. Silang magtiayon aduna nay tulo ka gradwado sa kolehiyo samtang ang kamanghoran hapit na usab makahuman.

Kining mao nilang mga anak maoy ilang gilaoman nga mosunod kaniya ug sa iyang kapikas sa pagtikad sa umahan nga maoy naghatag kanilag dili tiawng mga grasya.


Mga Tip
• Pagpreparar sa yuta, kinahanglan nga mag-deepplowing ka. Ikaduha ang soil analysis, gikinahanglan usab. Dayon pagbalik sa organic. Sama karon, migamit na ko og mga iti sa manok, ang resulta maayo kaayo. Unya ang paggamit og mga haybrid nga binhi, mga variety nga high yielding. Seguro ang sourcing sa mga igtatanom, kinahanglan sakto gyod sa maturity, mga 5-7 mos old nga tubo ang planting materials, dili nang mga guwang na. Anihon sa saktong edad o maturity.
• Sa mais, sa pagtanom kinahanglang mamintinar ang saktong distansiya. Kon ting-ulan, kinahanglan 20 x 70, unya kon ting-init 20 x 65 cm, unya paggamit og organic, paggamit og modernong mga binhi, proteksiyon batok sa corn borer ug mga sagbot. Kinahanglan sab nga may post harvest facilities ka.