Ang Pagkab-ot Sa Artificial Intelligence kun AI

DILI kaduhaduhaan nga ang artificial intelligence (AI) maoy labing taas nga lebel sa natad sa robotics ug labing kontrobersiyal. Ang tanan mouyon nga ang robot mahimong motrabaho sa pabrika, apan dunay nagduhaduha kon ang robot mahimo ba gayong intelihente.

Sama sa terminong robot, lisod ang depinisyon sa artificial intelligence. Ang kinatibuk-ang AI mugna sa proseso sa hunahuna sa tawo— usa ka makina nga hinimo sa tawo nga nakabaton usab og intelektuwal nga abilidad sa tawo. Nag-apil na niini ang abilidad sa pagkat-on sa bisan unsang butang, abilidad sa pagrason, abilidad sa paggamit sa lengguwahe ug abilidad sa pagmugna og orihinal nga mga ideya. Ang mga roboticist (tigmugna sa mga robot) wala pa makaabot ning maong lebel sa artipisyal nga kait-on, apan nakahimo na silag kaugmaran nga adunay limitadong AI. Ang karong mga makinang AI mahimong makabuhat sa ubang espesipikong elemento sa intelektuwal nga abilidad.

Ang mga kompyuter makasulbad na sa mga problema apan limitado. Ang kasarangang ideya sa pagsulbad sa mga problema sa AI yano ra kaayo, apan ang pagpaobra niini komplikado. Una ang AI robot o kompyuter mangalap og mga datos mahitungod sa sitwasyon pinaagi sa mga sensor o human input. Ikomparar sa kompyuter ang mga impormasyon ngadto sa natipigang mga datos ug magdesisyon unsay buot ipasabot sa nadawat nga impormasyon. Ang kompyuter magpadagan og nagkadaiyang posibleng mga aksiyon ug mangagpas unsang mga lihok ang labing magmalamposon base sa nakalap nga impormasyon. Apan ang kompyuter makasulbad lang sa problema nga giprogramang sulbaron, walay langyab nga abilidad sa pag-analisar. Ehemplo ning matang sa makina ang chess computers.

Aduna usay abilidad sa pagkat-on sa limitadong kapasidad ang ubang modernong mga robot. Ang mga robot nga makakat-on, makaila kon ang usa ka lihok (paglihok sa tiil, pananglitan) makaangkon sa gipangandoyng resulta. Tipigan sa robot ang impormasyon nga mahimo niyang sulayan sa paggamit alang sa malamposong aksiyon sa sunod nga higayon nga ikahibalag niya ang susamang sitwasyon. Apan sa limitado usab nga sitwasyon. Dili nila maganggap ang bisan unsang impormasyon sama sa mahimo sa tawo.

May mga robot usab nga makakat-on pagsundog sa mga lihok sa tawo. Pananglitan sa Japan diin ang mga roboticist nagtudlo sa usa ka robot sa pagsayaw pinaagi sa pagdemonstrar sa maong mga lihok atubangan pormag tawong makina. Aduna usay mga robot nga mahimong makighinabi sa tawo sama kang Asimo, humanoid robot sa Honda ug Kismet, robot sa M.I.T. Artificial Intelligence Lab, nga makaila sa lihok sa lawas sa tawo ug tonada sa tingog. Kining pagkat-on sa robot ubos sa teyorya sa kon unsaon sa tawo ug bata sa pagpakighinabi base sa tonada sa pagsulti ug timailhan nga makita. Kining ubos nga lebel sa pagpakighinabi mahimong pundasyon sa sistema sa pagkat-on sama sa tawo.

Si Asimo, Kismet ug ang ubang pormag tawo nga robot gipaobra gamit ang dili naandang estruktura sa pagkontrolar. Imbes nga magdiktar sa matag aksiyon gamit ang central computer, ang mga robot magkontrolar sa ubos nga lebel sa aksiyon pinaagi sa ubos nga lebel sa kompyuter. Gituohan nga kini maoy labing hipno nga modelo sa tawhanong kait-on. Ingon niini ang tawo. Mobuhat sa mga butang nga awtomatik, wala desisyoni sa taas nga lebel sa kahimatngon.

Usa ka dakong hagit sa AI ang pagsabot unsaon pag-obra sa natural nga kait-on. Ang pag-ugmad og AI dili pareho sa paggama og artipisyal nga kasingkasing diin ang mga siyentista walay yano ug konkretong modelo sa pagtrabaho. Nasayod kita nga ang utok sa tawo nagbaton og binilyon ka mga nueron, ug kita nagtuo ug nakat-on pinaagi sa pag-establisar sa elektrikal nga koneksiyon tali sa nagkadaiyang neuron. Apan wala kita masayod sa eksakto unsaon nga ang tanang mga koneksiyon makadugang sa taas nga pangrason, o bisan sa ubos nga lebel sa operasyon.

Tungod niini, ang panukiduki sa AI sa kinatibuk-an gipaagi lang sa teyorya. Ang mga siyentista nangagpas lang unsaon ug ngano nga kita makat-on ug maghunahuna. Sila nag-ekspiremento sa ilang mga ideya gamit ang mga robot ug nagtumong sa ilang panukiduki sa humanoid robot tungod kay ilang hibatyagan nga ang abilidad nga makasinati sa kalibotan sahi sa tawo, mahinungdanon kaayo sa pag-ugmad sa human-like intelligence. Kini magpasayon usab sa tawo sa pagpakighinabi sa mga robot, diin dakog potensiyal nga mapasayon sa mga robot ang pagkat-on.

Ang usa ka pisikal nga desinyo sa robot usa ka kahimanan aron masabtan ang anatomiya sa tawo ug ang panukiduki sa AI mahinungdanon aron masabtan unsaon pag-obra sa natural nga kait-on. Sa umaabot, gawas nga ang mga robot magamit sa pagtrabaho sa mga pabrika, pag-atiman sa panglawas ug komunikasyon, gituohan sa mga eksperto sa robotics nga ang ebolusyon sa robotic mosangko sa panahon diin ang tawo mahimong cyborg (tawo nga ang ubang mga bahin sa lawas makina). Kon mosangko man ugaling niini, madawat ba sa tawo nga ang iyang utok ibutang sa lig-ong robot ug mabuhi sa liboan ka tuig!

Ang mga robot nagdala karon og dakong papel ug labaw na sa mosunod nga katuigan. Ugma damlag, mahimong mogawas na sila sa industriya ug siyentipikanhong kalibotan ug ngadto sa adlaw-adlawng kinabuhi, sa samang paagi nga ang kompyuter mikatap sa mga panimalay sa dekada 80. Kini ang atong pangandaman.